İdrar Kaçırma Nasıl Tedavi Edilir?
İdrar kaçırma tıbbi olarak “idrar kaçırma” olarak adlandırılır ve farklı nedenlerden kaynaklanabilir. İdrar kaçırma tedavisi altta yatan nedene ve semptomların şiddetine göre değişiklik gösterebilir. İşte yaygın idrar kaçırma tedavilerinden bazıları:
- TVT (Gerilimsiz Vajinal Bant) Tedavisi:
- Hazırlık: Hastaya genellikle lokal anestezi yapılır. Anestezi sonrasında hasta uykulu ortamda tutulur.
- Kesi: Vajinanın ön duvarına küçük kesiler yapılır. Bu kesiler genellikle vajina girişinin hemen altından yapılır.
- Bant Yerleştirilmesi: Kesilen bölgelerden, mesane altından ve üretra çevresinden özel bir vajinal bant (bant) yerleştirilir. Bu şerit üretrayı desteklemek ve idrar kaçırmayı önlemek için kullanılır. Şerit “gerilmesiz” prensibine göre yerleştirilir, yani herhangi bir gerilim yaratılmaz.
- Stripin Sabitlenmesi: Şerit, vajinal kesilerin yapıldığı bölgelere uygun şekilde sabitlenir. Bu şerit idrar kaçırmayı önlemek ve pelvik tabanı desteklemek için kullanılır.
- Kesilerin Kapatılması: Kesilen alanlar dikiş veya diğer uygun cerrahi malzemelerle kapatılır.
- TOT (Transobturator Bant) Tedavisi:
- Hazırlık: Lokal veya genel anestezi altında yapılabilir. Hastanın konforu ve rahatlığı sağlanır.
- Kesi: Vajina alt kısmında ve kasıkta küçük kesiler yapılır.
- Bant Yerleştirilmesi: Vajinal kesilerden ve kasık kesilerinden idrar kesesinin altına ve üretranın çevresine özel bir vajinal bant (bant) yerleştirilir. Bu şerit üretrayı desteklemek ve idrar kaçırmayı önlemek için kullanılır.
- Stripin Sabitlenmesi: Kasık bölgelerine yerleştirilen kanallar aracılığıyla bant düzgün bir şekilde sabitlenir.
- Kesilerin Kapatılması: Kesilen yerler dikiş veya benzeri malzemelerle kapatılır.
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri:
- Sıvı alımının düzenlenmesi: Aşırı sıvı tüketimi idrar miktarını artırabilir. Özellikle gece geç saatlerde sıvı alımını sınırlamak faydalı olabilir.
- İdrarınızı düzenli olarak boşaltmak: İdrarınızı sık sık boşaltarak mesane üzerindeki baskıyı azaltabilirsiniz.
- Pelvik taban kaslarının güçlendirilmesi: Pelvik taban kaslarını güçlendiren egzersizler idrar kaçırma semptomlarını azaltabilir. Kegel egzersizleri bu amaçla kullanılır.
- Pelvik Taban Fizyoterapisi: Pelvik taban kaslarını güçlendirmek ve koordinasyonunu arttırmak için fizyoterapi yöntemleri uygulanabilir. Bu, idrar kaçırmanın neden olduğu gevşekliği düzeltebilir.
- İlaç tedavisi: Doktorunuz idrar kaçırma semptomlarını hafifletmek veya kontrol altına almak için ilaç önerebilir. Bu ilaçlar mesane kaslarını güçlendirmek veya mesane kontrolünü arttırmak için kullanılabilir.
- Cerrahi Müdahale: Daha ciddi vakalarda veya diğer tedavi yöntemlerinin etkili olmadığı durumlarda cerrahi tedavi düşünülebilir. Cerrahi seçenekler arasında askı ameliyatı veya mesane bandı uygulamaları yer alabilir.
- Botoks Enjeksiyonları: Aşırı aktif mesaneye bağlı idrar kaçırmanın neden olduğu semptomları hafifletmek için botulinum toksini (Botox) enjeksiyonları kullanılabilir.
- Elektrostimülasyon: Elektrostimülasyon, pelvik taban kaslarını uyararak güçlendirmeyi amaçlayan bir tedavi yöntemidir. Bu bazen idrar kaçırma semptomlarını iyileştirebilir.
Tedavi seçenekleri kişinin durumuna, semptomların şiddetine ve altta yatan nedenlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. İdrar kaçırma sorununuz varsa bir sağlık uzmanına başvurmanız önemlidir. Doğru teşhis konulduktan sonra doktorunuz size en uygun tedavi planını önerecektir.
İdrar Kaçırma Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
İdrar kaçırmanın tedavisi altta yatan nedene, semptomların şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak farklı yöntemleri kapsayabilir. İdrar kaçırma tedavisinde yaygın olarak kullanılan yöntemler şunlardır:
- TVT (Gerilimsiz Vajinal Bant) Yöntemi: Bu yöntemde özel bir vajinal bant kullanılarak üretra etrafındaki kasların desteklenmesi ve idrar kaçırmanın önlenmesi amaçlanır. TVT yöntemi genellikle vajinanın ön duvarına uygulanır. Operasyon adımları aşağıdaki gibidir:
- Anestezi: Genellikle lokal anestezi uygulanır. Hasta uyanıktır ancak işlem alanı uyuşturulur.
- Kesi: Vajinanın ön duvarına küçük kesiler yapılır. Bu kesiler genellikle vajinal girişin hemen altında bulunur.
- Şerit Yerleştirilmesi: Kesilen bölgelerden idrar kesesinin altına ve üretranın çevresine özel bir vajinal şerit yerleştirilir. Bu şerit adını gerilimsiz olduğu için alır.
- Stripin Sabitlenmesi: Şerit, vajinal kesilerin yapıldığı bölgelere uygun şekilde sabitlenir. Bu idrar kaçırmayı önlemek ve pelvik tabanı desteklemek için yapılır.
- Kesilerin Kapatılması: Kesilen alanlar dikiş veya diğer uygun cerrahi malzemelerle kapatılır.
- TOT (Transobturator Tape) Yöntemi: Bu yöntemde mesane ve üretra vajinal şerit kullanılarak desteklenir ancak şerit idrar yolundan farklı bir şekilde geçirilerek yerleştirilir. Operasyon adımları aşağıdaki gibidir:
- Anestezi: Lokal veya genel anestezi uygulanabilir.
- Kesi: Vajina alt kısmında ve kasıkta küçük kesiler yapılır.
- Şerit Yerleştirilmesi: Vajinal ve kasık kesilerinden geçerek üretranın çevresine özel bir vajinal şerit yerleştirilir. Bu şerit aynı zamanda gerilimsiz (gerilmeden) yerleştirildiği için de adını almıştır.
- Stripin Sabitlenmesi: Kasık bölgelerine yerleştirilen kanallar aracılığıyla bant düzgün bir şekilde sabitlenir.
- Kesilerin Kapatılması: Kesilen yerler dikiş veya benzeri malzemelerle kapatılır.
- Pelvik Taban Egzersizleri (Kegel Egzersizleri): Pelvik taban kaslarını güçlendirmek için özel olarak tasarlanmış egzersizlerdir. Bu kaslar idrar retansiyonu ve mesane kontrolünde önemli bir rol oynar. Kegel egzersizleri düzenli yapıldığı takdirde idrar kaçırma semptomlarını azaltabilir.
- Mesane Eğitimi: Bu yöntemde idrarınızı düzenli aralıklarla boşaltmayı öğrenirsiniz. Bunu yaparak mesane kapasitesini artırabilir ve ani idrar kaçırmanın önüne geçebilirsiniz.
- Elektrostimülasyon (Elektriksel Stimülasyon): Pelvik taban kaslarına özel cihazlar aracılığıyla elektriksel uyarı verilmesi, bu kasların güçlenmesine yardımcı olabilir. Uzmanların rehberliğinde etkili olabilir.
- Biofeedback: Bu yöntemde vücudunuzun belirli işlevlerini (örneğin pelvik taban kaslarının kasılma kuvveti) ölçen cihazlar kullanılır. Bu sayede doğru kas kasılmalarını daha iyi anlayabilir ve kontrol edebilirsiniz.
- İlaç tedavisi: Doktorunuz idrar kaçırma semptomlarını hafifletmek veya kontrol altına almak için ilaç önerebilir. Bu ilaçlar mesane kaslarını güçlendirmek veya mesane kontrolünü arttırmak için kullanılabilir.
- Botulinum Toksini (Botox) Enjeksiyonları: Aşırı aktif mesaneye bağlı idrar kaçırma durumlarında kasların aşırı kasılmasını azaltmak için botulinum toksini enjeksiyonları kullanılabilir.
- Cerrahi Tedavi: Diğer tedavi yöntemlerinin etkili olmaması veya durumun ciddiyeti nedeniyle cerrahi seçenekler gerekli olabilir. Örneğin askı ameliyatı ya da mesane bandı uygulamaları idrar kaçırma tedavisinde kullanılan cerrahi yöntemler arasındadır.
- Vajinal Koniler: Bu yöntemde vajina içine yerleştirilen ağırlıklı koniler pelvik taban kaslarını güçlendirmek için kullanılır.
- Beslenme ve Sıvı Düzenlemesi: İdrar yapma alışkanlıklarınızı düzenleyerek özellikle geceleri sık idrara çıkmanın önlenmesi için sıvı alımının kontrol edilmesi önemlidir.
Hangi tedavi yönteminin sizin için en iyi olduğunu belirlemek için bir sağlık uzmanıyla konuşmanız önemlidir. Uzmanınız belirtilerinizi değerlendirecek ve uygun tedavi planını oluşturacaktır.
İdrar Kaçırma Tedavisi Kimlere Uygundur?
İdrar kaçırma tedavisi semptomların şiddetine ve altta yatan nedenlere bağlı olarak farklı kişilere uygulanabilmektedir. İnkontinans tedavisinin kimlere uygun olabileceğine dair birkaç örnek:
- TVT ve TOT Tedavisine Uygun Adaylar:
- Stres Üriner İnkontinans: Hem TVT hem de TOT tedavisi stres üriner inkontinansın tedavisi için uygundur. Bu tip idrar kaçırmada gülme, öksürme, hapşırma gibi basit hareketlerle ya da fiziksel aktiviteyle idrar kaçırma söz konusudur.
- Doğal Doğum Sonrası: Doğum sonrası idrar kaçırma sorunu yaşayan kadınlar için bu tedavi yöntemleri düşünülebilir. Özellikle doğum sırasında pelvik taban kasları yaralanırsa idrar kaçırma meydana gelebilir.
- Pelvik Taban Destek Sorunları: Pelvik taban kaslarının zayıflığı veya sarkması nedeniyle idrar kaçırma sorunu yaşayan bireyler de tedavi adayları arasında yer alabilir.
- Konservatif Tedavilere Yanıt Vermeyenler: Kegel egzersizleri, mesane eğitimi gibi konservatif tedavilere yanıt vermeyen veya tercih etmeyen bireyler için cerrahi seçenekler düşünülebilir.
- Hastanın Genel Sağlığı: Her cerrahi işlemde olduğu gibi hastanın genel sağlığı dikkate alınmalıdır. Cerrahiye uygunluğun değerlendirilmesi önemlidir.
- TVT ve TOT Tedavisine Uygun Olmayan Adaylar:
- Hamilelik veya Planlı Gebelik: Bu tedaviler genellikle hamile olan veya hamilelik planlayan kişilere önerilmez.
- Ciddi Sağlık Sorunları: Ciddi kalp hastalığı, enfeksiyon veya diğer tıbbi sorunları olanlar için ameliyat riskli olabilir.
- Felç Geçirmiş Bireyler: Özellikle yakın zamanda felç geçirmiş veya yüksek tansiyon sorunu yaşayan bireylerde ameliyat riski daha yüksek olabilir.
- Pıhtılaşma Sorunları: Kan pıhtılaşması sorunu olan kişilerde ameliyat sonrası kanama riski artabilir.
- Stres Tipi İdrar Kaçırma Olanlar: Stres tipi idrar kaçırma hapşırma, öksürme, gülme gibi fiziksel aktiviteler sırasında idrar kaçırmadır. Pelvik taban kaslarının zayıflığı nedeniyle ortaya çıkabilir. Bu tür idrar kaçırma sorunu yaşayanlar için pelvik taban egzersizleri, mesane eğitimi gibi yöntemler uygun olabilir.
- Aşırı Aktif Mesanesi Olanlar (Acil İdrar Kaçırma): Aşırı aktif mesane, sık ve ani idrar yapma isteği ile karakterizedir. Bu duruma mesane kaslarının aşırı kasılması neden olabilir. Bu tür idrar kaçırma sorunu yaşayanlar için ilaç tedavisi, botulinum toksini enjeksiyonu veya elektrostimülasyon gibi yöntemler düşünülebilir.
- Karışık İdrar Kaçıranlar: Karışık idrar kaçırma, hem stres hem de aşırı aktif mesane semptomlarının birleşimidir. Bu durumda tedavi planı semptomların ağırlıklı olduğu yöne göre belirlenir.
- Gece İdrar Kaçırma (Noktüri) Olanlar: Gece idrar kaçırma, gece uyanma ihtiyacına neden olan bir durumdur. Bu genellikle yaşlı yetişkinlerde görülür. Bu durumu kontrol altına almak için mesane eğitimi, sıvı alımının düzenlenmesi ve pelvik taban egzersizleri kullanılabilir.
- Ameliyat Gerekenler: Bazı durumlarda diğer tedavi yöntemlerinin etkili olmadığı durumlarda veya durumun ciddiyetinden dolayı ameliyat gerekebilir. Özellikle mesane askısı ameliyatı veya mesane bandı uygulamaları gibi cerrahi yöntemler düşünülebilir.
- Pelvik Taban Kasları Zayıflığı Olanlar: Pelvik taban kaslarının zayıflığı sıklıkla hamilelik, doğum veya yaşlanma gibi durumlarla ilişkilendirilir. Bu durumda pelvik taban egzersizleri ve fizyoterapi yöntemleri faydalı olabilir.
Her durumun benzersiz olduğunu unutmayın. İdrar kaçırma sorununuz varsa bir sağlık uzmanına başvurmanız en doğrusu olacaktır. Doktorunuz semptomlarınızı değerlendirebilir ve sizin için en iyi sonuca ulaşmanız için en uygun tedavi planını önerebilir.
İdrar Kaçırma Ön Tedavi İşlemleri Nelerdir?
İdrar kaçırma (idrar kaçırma) sorunuyla baş etmeye yönelik bazı tedavi öncesi işlem ve yöntemler bulunmaktadır. Bu yöntemler semptomları hafifletmek ve durumu yönetmek için kullanılabilir. İşte idrar kaçırmanın ön tedavi yöntemleri:
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri:
- Sıvı alımının düzenlenmesi: Aşırı sıvı tüketimi idrar miktarını artırabilir. Özellikle gece geç saatlerde sıvı alımını sınırlamak faydalı olabilir.
- İdrarınızı düzenli olarak boşaltmak: İdrarınızı sık sık boşaltarak mesane üzerindeki baskıyı azaltabilirsiniz.
- Diyet ayarlaması: Alkol, kafein ve gazlı içecekler gibi idrara çıkmayı artırabilecek maddelerin sınırlandırılması önemlidir.
- Kabızlığın önlenmesi: Kabızlık pelvik taban kaslarını etkileyebilir, bu nedenle düzenli bağırsak hareketlerinin olması önemlidir.
- Pelvik Taban Egzersizleri (Kegel Egzersizleri): Pelvik taban kaslarını güçlendiren egzersizlerdir. Bu kaslar idrar kaçırmanın kontrolünde önemlidir. Kegel egzersizleri düzenli olarak yapılabilir, kasları güçlendirir ve kontrolü arttırır.
- Mesane Eğitimi: Mesane eğitimi, idrarınızı düzenli aralıklarla boşaltmayı öğrenmeyi içerir. Bu mesane kapasitesini artırabilir ve idrar kaçırmanın önlenmesine yardımcı olabilir.
- Sıvı Alımının Düzenlenmesi: Özellikle akşamları sıvı alımının sınırlandırılması gece idrar kaçırma riskini azaltabilir.
- Vajinal Koniler: Pelvik taban kaslarını güçlendirmek için vajinal koniler kullanmak faydalı olabilir. Bu koniler pelvik taban kaslarını güçlendirmek için vajinaya yerleştirilir.
- Biofeedback: Biofeedback yöntemi ile pelvik taban kaslarının kasılma gücünü ve kontrolünü öğrenirsiniz. Bu, doğru kas kasılmalarını anlamanıza ve güçlendirmenize yardımcı olabilir.
- Aşırı Kiloluysanız Kilo Vermek: Fazla kilo taşımak pelvik taban kaslarını zayıflatabilir. Sağlıklı bir kiloya ulaşmak idrar kaçırma semptomlarını hafifletebilir.
Bu ön tedavi yöntemleri, hafif idrar kaçırma vakalarında semptomları azaltabilir veya kontrol edebilir. Ancak belirtileriniz şiddetliyse veya yaşam kalitenizi etkiliyorsa bir sağlık uzmanına başvurmanız ve uzman tavsiyesi almanız önemlidir. Tedavi planınız semptomlarınıza, durumunuza ve ihtiyaçlarınıza göre kişiselleştirilmelidir.
İdrar Kaçırma Sonrası Tedavi Süreci
İdrar kaçırma tedavisi sonrası süreç, kullanılan tedavi yöntemine, semptomların şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak idrar kaçırma sonrası tedavi süreci aşağıdaki adımları içerebilir:
- Tedavinin ve İyileşmenin Etkisi: Uygulanan tedavi yöntemine bağlı olarak iyileşme süreci farklılık gösterebilir. İlaçların, pelvik taban egzersizlerinin veya diğer yöntemlerin etkisi zamanla görülebilir. İyileşme süreci kişiye özel olup, kişinin vücut yapısına, yaşına ve tedaviye verdiği cevaba göre farklılık gösterebilir.
- İzleme ve Kontroller: Doktorunuz tedavinin etkinliğini değerlendirmek ve gerektiğinde ayarlama yapmak için düzenli kontroller önerebilir. Bu kontrollerde belirtileriniz ve genel sağlığınız değerlendirilir.
- İzlenen Tedavi Yöntemleri: Tedavi süreci, pelvik taban egzersizlerinin veya diğer yöntemlerin düzenli olarak uygulanmasını içerebilir. Özellikle pelvik taban egzersizleri düzenli ve sürekli olarak yapılmalıdır.
- Yaşam Tarzı Değişikliklerini Sürdürmek: Tedaviden sonra yaşam tarzı değişikliklerine devam etmek semptomların tekrarlanmasını önlemeye yardımcı olabilir. Örneğin sıvı alımını düzenlemek, kabızlığı önlemek ve kilo kontrolünü sağlamak önemlidir.
- Tedavinin Uzun Dönem Etkileri: Tedavinin uzun vadeli etkileri tedavinin türüne göre değişiklik gösterebilir. Bazı tedaviler kalıcı sonuçlar verirken bazıları ise düzenli olarak tekrarlanması gereken tedaviler olabilir.
- Uzman Tavsiyelerine Uymak: Doktorunuzun ve sağlık ekibinizin öneri ve talimatlarına uymak, tedavi sonrası sürecin başarılı olması açısından önemlidir. Uzman tavsiyelerine uymak tedavinin etkisine ve olumlu ilerlemesine yardımcı olabilir.
- Semptomların tekrarlaması durumunda: Tedaviden sonra semptomların tekrar ortaya çıkmasıyla karşılaşabilirsiniz. Bu durumda hemen doktorunuza başvurarak durumu değerlendirmeniz önemlidir. Tedavi planınız gerektiği gibi ayarlanabilir.
Her bireyin durumunun farklı olduğunu ve tedavi sonrası sürecin de kişiye özel olması gerektiğini unutmayın. Tedavinizi yönlendiren doktor veya sağlık uzmanının tavsiyelerine uymanız en iyi sonuçlara ulaşmanıza yardımcı olacaktır.